Hoe smaakt de opwarming van de aarde?

Hoe smaakt de opwarming van de aarde? 

Selectie van klonen, resistente druiven, genetisch onderzoek van wijnstokken, biodiversiteit. Dit zijn slechts enkele van de oplossingen waaraan oenologen werken in een poging om de onvermijdelijke veranderingen tegen te gaan die de opwarming van de aarde teweegbrengt in de wijnstok en dus in de glazen wijn die bij ons op tafel staan. Het volstaat te zeggen dat sinds de jaren tachtig de druivenoogst is vervroegd, en niet zo'n beetje ook: we hebben het over twintig dagen. 

De afgelopen zeven jaar waren op wereldniveau de warmste ooit gemeten, met een duidelijke marge ten opzichte van het verleden, zoals blijkt uit de gegevens die zijn verwerkt door de Copernicus Climate Change Service (C3S), de satellietbewakingsdienst van de Europese Unie. En de gemiddelde mondiale temperatuur van de planeet in het decennium 2011-2020 was 1,09 graden Celsius hoger dan in de periode 1850-1900. Geef de uitstoot van broeikasgassen door menselijke activiteiten maar de schuld. Het internationale debat wordt steeds feller. En de wijnwereld is op zoek naar oplossingen en nieuwe wegen.

Maar hoe smaakt de opwarming van het klimaat?

De neus is ronder, met een overwicht aan houttonen (vanille, specerijen, tabak) voor de rode wijnen en geel fruit voor de witte. In de mond zijn ze warm, zacht, soms vettig, en gemiddeld minder hardnekkig. Zo kwamen de wijnen uit de warme wijnjaren van de laatste twintig jaar tot hun recht in de proeverij.

Het verschil met de respectieve koude jaren van dezelfde wijn was in sommige gevallen zeer duidelijk. De wijnen waren strakker, rechtlijniger, met een rijk bouquet van citrusvruchten en bloemen of een uitgesproken mineraliteit in de witte wijnen, afhankelijk van het etiket; knapperig fruit in de rode wijnen, maar bovenal een duidelijke frisheid, zelfs in de oudere jaargangen, en een persistentie in de mond, in de meeste gevallen duidelijk superieur aan de warme jaargangen. 

"Tot tien of elf jaar geleden werden koude wijnjaren over het algemeen niet als goed beschouwd, het waren de warme wijnjaren die als de beste werden beschouwd", aldus Gabriele Gorelli, de eerste meester van de Italiaanse wijn, eregast op de conferentie in Costigliole d'Asti. Nu is de situatie veranderd: als we het hebben over warme of koude wijnjaren, zijn er geen absolute waarden - en smaken - maar de trend is aan het omkeren, d.w.z. koele wijnjaren zijn meestal interessanter in termen van persistentie in de mond en een lange levensduur in de kelder. "Het is een kwestie van temporele context," denkt Gorelli na, "die hoogstwaarschijnlijk is 'vertaald' door de klimaatverandering. Wat aan het veranderen is, is precies de betekenis van "een warm jaar" ten opzichte van wat het 20 jaar geleden betekende: vandaag is er geen zekerheid meer dat warm weer een garantie is voor betere kwaliteit. 

Elio Altare, op het hoogtepunt van zijn 56 oogsten in de Langa, vertelt over de verdwijning van wijnbouwgebieden als gevolg van te warme temperaturen, voorjaarsvorst die een ramp is voor de bloei, en het gebruik van regenwater voor irrigatie om geen water te verspillen. Vervolgens wees hij op de centrale rol van het wetenschappelijk onderzoek, met name de studie van een stof die op planten in de wijngaard kan worden aangebracht en die het mogelijk zal maken het gebruik van koper in behandelingen te verminderen.

Aan deze conferentie namen diverse personaliteiten uit Italië maar ook uit andere landen deel die elk hun eigen visie gaven. 

Onze wijndomeinen Francesco Brigatti, Paride Chiovini,  Cantina del Signore, Centovigne, Podere ai Valloni, Valle Roncati