De robuuste maar gevoelige Barbera, edele druivensoort

De Barbera wijnstok is een plant die zich goed aanpast aan zeer verschillende bodems voor chemisch-fysische kenmerken, maar is onderhevig aan een sterke invloed van het microklimaat van de plaats waar hij wordt geteeld. Barbera  is in staat om een uitstekende productie te bieden in verschillende omgevingen. Omdat het een zeer robuuste plant is, werd hij in het verleden niet altijd op de beste gronden geteeld, in vergelijking met rassen die als waardevoller worden beschouwd, zoals Nebbiolo.

In de Langa is Barbera vaak gereserveerd voor minder gunstige blootstellingen, die lager op de hellingen present zijn. In het verleden is deze wijnstok er dan ook zelden in geslaagd om zijn reële en aanzienlijke potentieel ten volle te benutten. Als we de producties van historische wijngaarden van verschillende plaatsen met elkaar vergelijken, zien we significante verschillen.

De wijnstok produceert veel trossen, rijk aan suikers, zuren en pigmenten. Deze trossen zijn ideaal voor het leveren van edele wijnen, van goede dikte en ook geschikt voor een goede rijping.

De fenologische cyclus begint met het ontluiken, ongeveer half april; de rijping van de trossen  tussen eind september en de eerste tien dagen van oktober. De groei van de scheuten is nogal wanordelijk: ze zijn flexibel en vereisen tijdige zorg om ze te ondersteunen, zowel voor de goede ordening van toekomstige bossen als voor het beheer van de groene massa.

De robuuste maar gevoelige Barbera, een edele wijnstok

In het voorjaar zijn de Barbera wijngaarden ook te herkennen aan de kleur: een homogeen, helder en onmiskenbaar groen. Pas later krijgen de volwassen bladeren intensere tinten. De bladeren zijn ook rijk aan tomentum. De trossen zijn zeer karakteristiek, niet groot, met een stengel gevormd door korte internodiën die het geheel een hurkende, uniforme en compacte vorm geven. De bessen zijn iets langwerpig en aan beide uiteinden taps toelopend. De kleur van de huid is diepblauw, ook door de pruinose bedekking. Het is een plant met een hoge capaciteit om scheuten van de stam af te stoten, gestimuleerd door de sterke reductie van het bladerdak met wintersnoei.

Het begin van het rijpen van vruchten, gekenmerkt door een verandering in kleur, is ook bijzonder. Het lijkt erg onregelmatig en duurt lang, en is dan bijna klaar als het rijpingsproces voltooid is. Wanneer de trossen van de andere cultivars al goed gekleurd zijn, is de heterogeniteit van de kleuren in die van Barbera duidelijk zichtbaar. Echter, wanneer ze rijp zijn, zijn er geen vergelijkingen voor de schoonheid van de vruchten.

Deze wijnstok is enerzijds goed aanpasbaar aan verschillende bodems, anderzijds is hij gevoelig voor onevenwichtigheden in voedingsstoffen. Het lijden kan het gevolg zijn van onvoldoende beschikbaarheid van kalium en magnesium in de planten. De teelt wordt nog complexer gemaakt door de grotere gevoeligheid voor de belangrijkste cryptogamen (dat wil zeggen planten met sporen, zoals schimmels) van de wijnstok: valse meeldauw, echte meeldauw en grijze schimmel. Ze vormen een constante bedreiging, sterk beïnvloed door de klimaattrend.

De verzorging van de wijngaard moet daarom ook een zorgvuldige preventie, het schoonhouden van de bodem van onkruid en een rationele verzorging van de rij wijnstokken omvatten. De vorming van volwassen bladeren op de gehele leiboom in de kortst mogelijke tijd bepaalt de grootste weerstand tegen de aanvallen van valse meeldauw en poederachtige meeldauw; het vegetatieve evenwicht en de beluchting van de trossen dragen bij aan het voorkomen van grijze schimmel.

Maar het grootste probleem is de flavescentie: Barbera is gevoelig voor de ziekte en is de meest getroffen wijnstok. De verzorging vereist in het bijzonder de verwijdering van besmette wijnstokken en de onmiddellijke vervanging door nieuwe planten. Voor de wijnbouwer betekent dit verschillende ingrepen in dezelfde wijngaard, gezien de gelijktijdige aanwezigheid van planten die nog steeds in de veredeling en de volwassenheid aanwezig zijn. Een moeizaam werk dat gerechtvaardigd wordt door het behoud van de inheemse wijngaarden en hun uitzonderlijke productie.